Allah dž.š. u 10. ajetu Sure El-Hudžurat kaže:,
إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ فَأَصْلِحُوا بَيْنَ أَخَوَيْكُمْ وَاتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ (سورة الحجرات:10)
Vjernici su uistinu braca; zato pomirite vaša dva brata i bojte se Allaha, da bi vam se milost ukazala! (Suretu-l-Hudžurat:10) Po citiranom ajetu, mu’mini (vjernici) su braæa, a dug braæe je da se meðusobno izmire. Brate i sestro! Da li se ja i ti osjeæamo braæom i sestrama ili smo još uvijek jedni drugima nepoznati i strani? Da li još uvijek jedni od drugih okreæemo glave i radujemo se meðusobnoj nevolji? Da nekima od nas nije draža nevolja koja zadesi brata muslimana, èak od vlastitog uspjeha?
Da, mnogi od nas su postali struènjacima u meðusobnim prepirkama i obraèunima, a da nam ni na um ne pada da izmirimo zavaðenu braæu. Oni koji se tako ponašaju, izgubili su nadu u Allahovu dž.š. milost i oni tumaraju bez cilja.
Vrlo èesto se u našem svakodnevnom razgovoru, èuje kako su po šerijatu muslimani braæa i kako su: životi, èast i imeci muslimana sveti jedni drugima, te kako jedni druge trebamo paziti, meðusobno se èuvati i pomagati. A da li to primjenjujemo i u praksi?
Allahov Poslanik s.a.v.s. i njegovi ashabi su bili u svojim životima do kraja jasni i nedvosmisleni. Prema nevjernicima su bili strogi, ali im u isto vrijeme nisu nanosili nepravdu, jer je to Allah dž.š. zabranio. Na drugoj strani su oni u meðusobnom ophoðenju bili milostivi i blagi. O tome Allah dž.š. u posljednjem ajetu Sure El-Feth kaže:
مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ وَالَّذِينَ مَعَهُ أَشِدَّاءُ عَلَى الْكُفَّارِ رُحَمَاءُ بَيْنَهُمْ… (سورة الفتح:29)
Muhammed je Allahov poslanik. Oni koji su uz njega, strogi su prema nevjernicima, a samilosni meðu sobom… (Suretu-l-Feth:29)
Muslimani se ne smiju meðusobno prepirati, jer to biva uzrokom njihova slabljenja. U tom pogledu u 46. ajetu Sure El-Enfal stoji:
وَأَطِيعُوا اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَلَا تَنَازَعُوا فَتَفْشَلُوا وَتَذْهَبَ رِيحُكُمْ وَاصْبِرُوا إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابِرِينَ (سورة االأنفال:46)
I pokoravajte se Allahu i Poslaniku Njegovu i ne prepirite se da ne biste klonuli i bez borbenog duha ostali; i budite strpljivi, jer je Allah na strani strpljivih. (Suretu-l-Enfal: 46)
Iman u Allaha dž.š. i bratstvo meðu muslimanima su bila dva najznaèajnija faktora u konstituisanju prve islamske zajednice, odnosno države u Medini. Bratimljenje izmeðu ensarija i muhadžira je bilo najbolji praktièan primjer ummetu, na putu prenošenja i življenja islama.
A da li smo i mi u protekloj oružanoj agresiji na BiH bili muhadžiri i ensarije ili smo bili domaæi i izbjeglice? Jesmo li naše muhadžire prihvatali, kao braæu ili smo im, kao što je to bio sluèaj u nekim mjestima u BiH naplaæivali kiriju i tako razvijali biznis? Zar na najteže frontove i najopasnije bitke nismo gurali one “sa strane” i bili spremni da se borimo za svoja ognjišta, dok je i jedan od njih živ?…
Kur’an i hadis su strogo osudili neslogu i razilaženje meðu muslimanima. Allah dž.š. upozorava da je razilaženje i zavist meðu Ehlu-l-Kitabom (sljedbenicima knjiga), rezultiralo iskrivljivanjem Njegove Rijeèi.
Allah dž.š. od nas traži da meðusobno ophoðenje uskladimo sa šerijatskim propisima, pa u 11. ajetu Sure El-Hudžurat kaže:
يَاأَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا يَسْخَرْ قَومٌ مِنْ قَوْمٍ عَسَى أَنْ يَكُونُوا خَيْرًا مِنْهُمْ وَلَا نِسَاءٌ مِنْ نِسَاءٍ عَسَى أَنْ يَكُنَّ خَيْرًا مِنْهُنَّ وَلَا تَلْمِزُوا أَنفُسَكُمْ وَلَا تَنَابَزُوا بِالْأَلْقَابِ بِئْسَ الاِسْمُ الْفُسُوقُ بَعْدَ الْإِيمَانِ وَمَنْ لَمْ يَتُبْ فَأُوْلَئِكَ هُمْ الظَّالِمُونَ(11) (سورة الحجرات:11)
O vjernici, neka se muškarci jedni drugima ne rugaju, možda su oni bolji od njih, a ni žene drugim ženama, možda su one bolje od njih. I ne kudite jedni druge i ne zovite jedni druge ružnim nadimcima! O, kako je ružno da se vjernici spominju podrugljivim nadimcima! A oni koji se ne pokaju – sami sebi èine nepravdu. (Suretu-l-Hudžurat: 11)
Allah dž.š. nam zabranjuje da se jedni drugima rugamo ili da jedni druge nipodaštavamo, jer su možda oni sa kojima se ismijavamo bolji od nas. Ova zabrana se odnosi i na muškarce i žene. Nije dozvoljeno da jedni druge kudimo i da se zovemo ružnim nadimcima. Koliko je samo ljudi koji su u našim oèima veliki, a oni su mali kod Allaha dž.š.? I koliko je u našim oèima malih ljudi, a oni su veliki kod Gospodara Kosmosa? Koliko je u proteklom otporu agresorima bilo obiènih, prosjeèno obrazovanih ili neobrazovanih ljudi, koji su svojom hrabrošæu i odluènošæu branili i oslobaðali Bosnu i Hercegovinu i nikada ni od koga niti su dobili pohvalu, niti su joj se nadali? A koliko je bilo bogatih, obrazovanih i uticajnih pojedinaca, koji su se u to teško vrijeme izjednaèili sa mišima u mekinjama i koji su pali na ispitu zrelosti?
حَدَّثَنَا مُوسَى بْنُ إِسْمَعِيلَ حَدَّثَنَا وُهَيْبٌ عَنْ دَاوُدَ عَنْ عَامِرٍ قَالَ حَدَّثَنِي أَبُو جَبِيرَةَ بْنُ الضَّحَّاكِ قَالَ فِينَا نَزَلَتْ هَذِهِ الْآيَةُ فِي بَنِي سَلَمَةَ ( وَلَا تَنَابَزُوا بِالْأَلْقَابِ بِئْسَ الِاسْمُ الْفُسُوقُ بَعْدَ الْإِيمَانِ ) قَالَ قَدِمَ عَلَيْنَا رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّه عَلَيْهِ وَسَلَّمَ وَلَيْسَ مِنَّا رَجُلٌ إِلَّا وَلَهُ اسْمَانِ أَوْ ثَلَاثَةٌ فَجَعَلَ النَّبِيُّ صَلَّى اللَّه عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَقُولُ يَا فُلَانُ فَيَقُولُونَ مَهْ يَا رَسُولَ اللَّهِ إِنَّهُ يَغْضَبُ مِنْ هَذَا الِاسْمِ فَأُنْزِلَتْ هَذِهِ الْآيَةُ ( وَلَا تَنَابَزُوا بِالْأَلْقَابِ) (أبو داود)
Prenosi Musa bin Ismail, od Vuhejba, od Davuda, od Amira, da je Džubejr bin Ed-Dahhak rekao: Ovaj ajet je objavljen u povodu Benu Seleme: I ne zovite jedni druge ružnim nadimcima! O, kako je ružno da se vjernici spominju podrugljivim nadimcima! Kaže: Došao nam je Poslanik s.a.v.s., a niti jedan èovjek od nas nije bio, a da nije imao dva ili tri imena, pa je Poslanik s.a.v.s. govorio: O ti, taj i taj! Pa bi mu kazali: Oh, Allahov Poslanièe, on se ljuti radi toga imena (nadimka), pa je objavljen ajet: I ne zovite jedni druge ružnim nadimcima! (Ebu Davud)
Muslimani moraju biti kao jedno tijelo i to ne samo teoretski, nego i praktièno. U tom smislu je i slijedeæi hadis:
عَنْ النُّعْمَانَ بْنَ بَشِيرٍ أَنَّ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّه عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: تَرَى الْمُؤْمِنِينَ فِي تَرَاحُمِهِمْ وَتَوَادِّهِمْ وَتَعَاطُفِهِمْ كَمَثَلِ الْجَسَدِ إِذَا اشْتَكَى عُضْوًا تَدَاعَى لَهُ سَائِرُ جَسَدِهِ بِالسَّهَرِ وَالْحُمَّى. (بخارى)
Prenosi Nu’man ibn Bešir, da je Allahov Poslanik s.a.v.s. rekao: Vidiš vjernike u njihovoj meðusobnoj ljubavi, samilosti jednih prema drugima i uètivosti, kao da su jedno tijelo; kada jedan dio tijela osjeti bol, èitavo tijelo osjeæa groznicu i nesanicu. (Buharija)
Brate ! Da li se mi kao dio ummeta osjeæamo jednim dijelom tijela ili smo zabavljeni iskljuèivo sobom? Da li se meðusobno volimo i uvažavamo ili je naša meðusobna ljubav postala interesom, koji kada izhlapi, odlazi u zaborav? Da li jedni druge posjeæujemo ili zovemo, radi toga što se volimo, ili samo onda kada jedni drugima trebamo, za neku prolaznu i liènu stvar ili problem? I postavlja se pitanje: Kada æemo nadiæi sve te naše liène slabosti? Odgovor je nedvosmislen: Onda kada nam vjera bude sistemom života i kada nam: Allah dž.š., njegov Poslanik s.a.v.s. i borba na Allahovu dž.š. putu, budu draži od sve ga što nam je danas srcu priraslo!”
Muslimani slièe graðevini u pogledu njihova jedinstva, pa u hadisu koji prenosi Ebu Musa, stoji:
عَنْ أَبِي مُوسَى أَنَّ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّه عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: الْمُؤْمِنُ لِلْمُؤْمِنِ كَالْبُنْيَانِ يَشُدُّ بَعْضُهُ بَعْضًا، ثُمَّ شَبَّكَ بَيْنَ أَصَابِعِهِ . (بخارى)
Prenosi Ebu Musa da je Poslanik s.a.v.s. rekao: Mu’min je mu’minu, kao graðevina, jedan dio uèvršæuje drugi!” Pa je isprepleo prste. (Buharija)
Braæo ! Vratimo se izvorima islama i budimo jedni drugima istinska braæa u vjeri! Izmirimo zavaðenu braæu i sestre i jaèajmo na svakom polju! Budimo ponosni što pripadamo ummetu Muhammeda s.a.v.s.! I pripremajmo se za Dan polaganja raèuna!
Gospodaru, pomozi ugroženim muslimanima, ma gdje bili, ne iskušavaj nas sa onim što neæemo moæi podnijeti, oprosti nam grijehe i poèasti nas u džennetu, društvom sa: poslanicima, šehidima i dobrim ljudima!
