OBAVEZA ČINJENJA DOBROČINSTVA RODITELJIMA
حَدَّثَنَا قُتَيْبَةُ بْنُ سَعِيدِ بْنِ جَمِيلِ بْنِ طَرِيفٍ الثَّقَفِىُّ وَزُهَيْرُ بْنُ حَرْبٍ قَالاَ حَدَّثَنَا جَرِيرٌ عَنْ عُمَارَةَ بْنِ الْقَعْقَاعِ عَنْ أَبِى زُرْعَةَ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ قَالَ جَاءَ رَجُلٌ إِلَى رَسُولِ الله -صلى الله عليه وسلم- فَقَالَ مَنْ أَحَقُّ النَّاسِ بِحُسْنِ صَحَابَتِى قَالَ « أُمُّكَ ». قَالَ ثُمَّ مَنْ قَالَ « ثُمَّ أُمُّكَ ». قَالَ ثُمَّ مَنْ قَالَ « ثُمَّ أُمُّكَ ». قَالَ ثُمَّ مَنْ قَالَ « ثُمَّ أَبُوكَ ».
Prenosi se od Ebu-Hurejre, radijallahu anhu, da je došao neki čovjek Allahovom Poslaniku, sallahu alejhi ve sellem, i rekao:
“O Allahov Poslaniče, ko je najpreči od ljudi da se prema njemu lijepo ophodim?” Reče: “Tvoja majka.” Ponovo upita čovjek: ”Ko zatim?” Kaže: “Tvoja majka.” ”A zatim?” Kaže: “Tvoja majka.” ”A zatim ko?” Reče: “Tvoj otac.“[1]
Biografija ravije:
Abdurrahman ibn Sahr ed-Devsi, radijallahu anhu, je plemeniti ashab. Primio je islam u godini Bitke na Hajberu, tj. 7. god. po Hidžri. Stalno je bio uz Poslanika, sallahu alejhi ve sellem, nastojeći da što više stekne znanja. Smatra se ashabom koji je zapamtio najviše hadisa. Preselio je 57. god. po Hidžri, s tim da ima i drugih mišljenja o godini njegove smrti.
Kratki komentar hadisa:
U hadisu je dokaz da se daje prednost zadovoljstvu majke u odnosu na zadovoljstvo oca, u značenju da majki pripada koliko tri dobročinstva koje zaslužuje otac. A to je zbog muka trudnoće, zatim muka porođaja, zatim dojenja. Na to je ukazano riječima Uzvišenog:
“Čovjeka smo zadužili da roditeljima svojim čini dobro, majka njegova s mukom ga nosi i u mukama ga rađa.“[2]
“Mi smo naredili čovjeku da bude poslušan roditeljima svojim. Majka ga nosi a njeno zdravlje trpi.”[3]
Smjernice hadisa:
Obaveza činjenja dobra, poslušnosti i nesuprostavljanja roditeljima.
Suprostavljanje i uznemiravanje roditelja riječju ili djelom je razlog ulaska u vatru.
Poslušnost roditeljima je razlog ulaska u Džennet.
Poslušnost roditeljima je vadžib pa makar bili nevjernici, osim ako naređuju griješenje.
[1] Buharija (5/2227), broj 5971, Knjiga o adabima, poglavlje: Ko je najpreči od ljudi da se prema njemu lijepo ophodi, i Muslim (4/1974), broj 2548, Knjiga o dobročinstvu, održavanju rodbinskih veza i adabima, poglavlje: Dobročinstvo prema roditeljima i da su oni najpreči za to.